Een gebouw als de Beurs verdient aandacht met respect voor het verleden en oog voor de toekomst
Na maanden werk in de steigers is de zuidgevel van de Beurs van Berlage weer in volle glorie zichtbaar. De iconische klokkentoren straalt als nooit tevoren. Een mooi moment om terug te blikken op het restauratieproject dat Van Milt Restaurateurs recent afrondde. We spreken met projectleider Bjorn Plant, die al enige tijd betrokken is bij het herstel van dit monumentale pand in het hart van Amsterdam.
Monumenten herleven
“Ons credo is: monumenten herleven,” vertelt Bjorn. “Wij gaan verder dan repareren. We willen gebouwen echt weer laten schitteren. Dat doen we door historische technieken te combineren met moderne hulpmiddelen. Onze mensen hebben passie voor het vak, en dat zie je terug in het resultaat.”
Van Milt Restaurateurs is gespecialiseerd in casco-restauratie van monumentale én niet-monumentale gebouwen. In hun eigen atelier restaureren ze beeldhouwwerken en ornamenten, en produceren ze onderdelen die anders niet meer verkrijgbaar zijn. “Zo kunnen we zelfs de meest unieke details reconstrueren.”
Al sinds 2018 betrokken bij de Beurs van Berlage
De samenwerking met de Beurs van Berlage begon in 2018 met een restauratieproject in de Administratiezaal. Sindsdien hebben Bjorn en zijn team diverse onderdelen van het gebouw onder handen genomen. “We werken gefaseerd aan de buitenzijde van de Beurs. We hebben onder andere metselwerk, natuursteen en voegwerk gerestaureerd. Ook zijn dakvlakken verduurzaamd en is schilderwerk uitgevoerd. De meest recente fase – de zuidgevel en iconische toren – is net opgeleverd.”
Werken in het hart van de stad
Het restaureren van een rijksmonument in een drukke stad vraagt om meer dan technische kennis. “De grootste uitdaging zit in de logistiek,” legt Bjorn uit. “We zitten midden in het centrum van Amsterdam. Denk aan druk verkeer, toerisme, evenementen en soms zelfs demonstraties. We moeten slim plannen en flexibel blijven. Soms moeten we geluidshinder vermijden en werkzaamheden verschuiven, terwijl de Beurs gewoon open is.”
Verrassingen op hoogte
Een gebouw als de Beurs heeft zo zijn geheimen. “Vanaf de straat zie je veel gebreken niet. Pas als je op de steiger staat, kom je soms verborgen schades tegen — of juist prachtige details die normaal gesproken niemand ziet. Dat maakt ons werk bijzonder. Elke dag leren we het gebouw beter kennen.”
Tussen traditie en innovatie
Tijdens de restauratie gebruikt Van Milt technieken uit het verleden, zoals het analyseren van oude mortel, maar ook moderne hulpmiddelen. “We willen zo dicht mogelijk bij het origineel blijven. Tegelijkertijd gebruiken we nieuwe technologieën om preciezer en efficiënter te kunnen werken. Die balans tussen ambacht en innovatie maakt het werk voor ons uitdagend én waardevol.”
Een mooi voorbeeld: “Soms is het lastig om exact dezelfde baksteen te vinden. Dan schakelen we onze leveranciers in om een kleine batch speciaal te produceren. En als we niet precies weten hoe een detail eruit heeft gezien? Dan duiken we in de archieven en databases om dat tot op de millimeter te achterhalen.”
Onzichtbaar werk is het mooiste compliment
Als alles volgens plan verloopt, valt het meeste werk straks niemand meer op – en dat is precies de bedoeling. “Als een opdrachtgever na afloop zegt: ‘Ik zie niet wat jullie hebben gedaan’, dan beschouwen wij dat als het grootste compliment.”
En de toekomst?
De restauratie aan de zuidgevel is onderdeel van een grotere, gefaseerde aanpak. “We zijn nu in fase drie. Wat er daarna komt, is nog niet concreet, maar we sluiten niet uit dat er een vervolg komt. De Beurs is een monument van wereldklasse — daar zorgen we graag nog even voor.”